|
уланмайдиган бирор бўлак кириб қолса, бундан бир мақсад назарда тутилган, бу ерда бир боғлиқликни яшириб кетган бўлади. Унинг бу боғлиқликни очиқ аймасликдан кўзлаган мақсади тингловчининг диққатини шу ишга тортиш бўлади. Токи, тингловчи унинг тагига етиш учун бош қотирсин. Мана шу услуб билан тингловчининг диққатини тортиш тил ажойиботларидандир.
Мана бу муборак оят ҳам худди шундай. Унинг олдинги бўлаги инфоқ қилиш хусусида, кейинги қисми ҳам инфоқ қилиш хусусида, ўртада эса бу гап турибди. Юзаки қаралганда унинг гапдаги олдинги ва кейинги бўлакларга алоқаси йўқдек туюлади. Шунинг учун унинг моҳиятини, нима учун айнан шу жойга қўйилганини, бундан Аллоҳ нимани мақсад қилганини англаш учун бош қотириш лозим.
Бу муборак оят хусусида тадаббур қилар эканмиз, бизга шу нарса аён бўладики, биз одамларни ҳидоятлашга, Исломга киритишга мукаллаф эмасмиз. Бу иш бизнинг қўлимиздан келмайди ҳам. Аллоҳ Ўзи истаган одамни ҳидоят қилади. Биз эса Исломга даъват этамиз, яхшиликка буюриб, ёмонликдан қайтарамиз. Агар хўп, десалар, бу Аллоҳнинг фазли. Зеро, ҳамма одамларни ҳидоятга бошлашга ёлғиз Аллоҳгина қодирдир.
وَلَوْ شِئْنَا لَآتَيْنَا كُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ
– „Агар Биз хоҳласак, албатта ҳар бир жонга ўз ҳидоятини ато этган бўлур эдик, лекин Мен томондан бу сўз ҳақ-собит бўлгандир: «Мен жаҳаннамни (кофир) жин ва (динсиз) одамларнинг барчаси билан тўлдирурман»“. [32:13]
Шу маъно устида тадаббур қилар эканмиз, оят ўртасида келган бу бўлакнинг олдинги ва кейинги бўлакларга қандай алоқаси бор экан, деган саволга дуч келамиз. Олдинги бўлак ҳам инфоқ хусусида, кейинги бўлак ҳам инфоқ хусусида, ўртада эса бу бўлак турибди.
Инсоннинг ўзи ёқтирган бирон бир қариндошиними, дўстиними Исломга киритишга ҳарис бўлиши табиий. Шу табиийлик уни ўша ёқтирган одамини Исломга киритишда мажбурлаш чораларини, услубларини қўллашга ундаб юбориши ҳам мумкин. Мана шундай услублардан бири молни ишга солишдир. Ўша одамни Исломга киритиш учун сарфлаб турган харажатини тўхтатиб қўяди. Ёки Исломга кирсанг, кейин сарфлайман, деб шарт қўяди. Аллоҳ мусулмонларни мана шундай қилишдан, яъни, сарф-харажатни тўхтатиб қўйиш (иқтисодий босим ўтказиш) орқали
161-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232